21.06.2025 – Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2025/1) Yayımlandı

Bilindiği üzere 30.05.2025 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 9903 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı eki Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar ile yeni Yatırım Teşvik Sistemi ile yürülüğe konulmuştur. Yeni yatırım teşvik sistemi, Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi ve Sektörel Teşvik Sistemi uygulamaları ile Bölgesel Teşviklerden oluşmaktadır.

Bu defa Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nca 21 Haziran 2025  tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2025/1) ile söz konusu Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’ın  uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.

Aşağıda söz konusu usul ve esaslarda önemli noktalara yer verilmiştir.

1. Teşvik Belgesinin Alınması è Belge Kapsamındaki Harcamalar Gerçekleştikçe Sisteme Yüklenmesi è Belgenin Revizesi ve Tamamlama Vizesi:

Teşvik belgesi; yatırımın karakteristik değerlerini ihtiva eden, yatırımın bu değerler ve tespit edilen şartlara uygun olarak gerçekleştirilmesi halinde üzerinde kayıtlı destek unsurlarından istifade imkânı sağlayan bir belgedir.

  • Teşvik belgesi düzenlenebilmesi için kullanıcılar (Yatırım teşvik belgesine ilişkin iş ve işlemler için bu istenecek bilgileri E-TUYS aracılığıyla yatırımcı adına Genel Müdürlüğe bildirmek üzere yetkilendirilmiş kişiler) tarafından Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı internet sitesi üzerinde E-TUYS uygulamasında yer alan tanımlı alanların doldurulması ve Tebliğin 7. Maddesinde sayılan belgelerin E-TUYS üzerinden elektronik ortamda yüklenmesi gerekir.
  • Yapılan değerlendirme sonucunda uygun bulunması halinde yatırıma ait teşvik belgesi ile ithal ve yerli makine ve teçhizat listeleri Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü’nce onaylanır.
  • Teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilecek ithal ve yerli makine ve teçhizat teminlerinde, alımı gerçekleştirilecek her bir makine ve teçhizat için alım yapılmadan önce kullanıcı tarafından E-TUYS üzerinden kullanım kılavuzunda belirtilen şekilde işlem başlatılması gerekir.
  • Teşvik belgesinde kayıtlı olan değerlerde, tevsik edilen bilgi ve belgelere istinaden yapılacak değerlendirme sonucunda Genel Müdürlük tarafından yatırımın her aşamasında değişiklik yapılabilir.
  • Teşvik belgesi müracaatı ile tamamlama vizesi işlemleri sonuçlanıncaya kadarki süreçte devam eden işlemlerle ilgili olarak Tebliğin 25. Maddesinde belirtilen haller mücbir sebep ve fevkalade hâl durumları olarak değerlendirilir:
  • Belgede öngörülen süre veya ek süre bitimini müteakip üç ay içinde, yatırımın tamamlama vizesinin yapılması için E-TUYS uygulamasında yer alan tanımlı alanların doldurulması ve EK-4’te belirtilen bilgi ve belgelerin E-TUYS üzerinden elektronik ortama yüklenmesi suretiyle Tebliğin 26. Maddesinde sayulan belgelerle Bakanlığa müracaat edilir.

2. Belirli Yatırımlarda Aranan Nitelikler:

  • Güneş enerjisine dayalı elektrik üretimi yatırımlarında; güneş panellerinin ve taşıyıcı konstrüksiyon sistemlerinin yurt içinde üretilmiş olması gerekir.
  • Rüzgâr enerjisine dayalı elektrik üretimi yatırımlarında; kanat ve kulelerin yurt içinde üretilmiş olması gerekir.
  • Veri merkezi yatırımlarına yönelik komple yeni veya tevsi niteliğinde teşvik belgesi düzenlenmesine ilişkin müracaatlarda belirli standartları sağlanmış olması gerekir.
  • Bulut hizmeti sağlayıcılarında bilgi teknolojisi ekipman ve yazılım yatırımlarının kurulacağı veri merkezlerinin belirli standartları sağlanmış olması gerekir.
  • Elektrikli araçlar ve elektronik cihazlar için şarj istasyonlarının işletilmesine yönelik yatırımlara teşvik belgesi düzenlenebilmesi için her bir ünitenin asgari 120 kW hızlı şarj kapasitesine sahip olması ve 1/1/2026 tarihi itibarıyla teşvik belgesi kapsamında temin edilecek ünitelerin yurt içinde üretilmiş olması gerekir.

3. Kararın Uygulanmasına Yönelik Yapılan Diğer Bazı Önemli Belirlemeler:

  • Müracaat tarihinden önce gerçekleştirilmiş bulunan yatırım harcamaları ile ham madde, ara malı, işletme malzemesi ve yedek parça, Kullanılmış yerli makine ve teçhizat, Karayolu nakil vasıtaları ve her türlü binek araçlar..gibi Tebliğin 9. Maddesi ayrınıtılı olarak sayılan harcamalar  teşvik belgesi kapsamında yatırım harcaması olarak kabul edilmez.
  • Teşvik belgeleri kapsamında yapılacak yatırım cinsleri: komple yeni, tevsi, modernizasyon, ürün çeşitlendirme, entegrasyon ve nakilden oluşur. Yatırımın karakteristiği gerektirdiği haller dışında Komple yeni, tevsi, modernizasyon ve ürün çeşitlendirme cinslerindeki yatırımların aynı il sınırları içinde olması gerekir.
  • Stratejik Hamle Programı kapsamında değerlendirilmek üzere yapılan müracaatlar, Kararın 8 inci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen kriterleri sağladığını tevsik eden bilgi, belge ve raporları ihtiva etmelidir. Uygunluk değerlendirmesi Tebliğ 1, 2 ve 3 no.lu eklerindeki liste, yöntem ve puanlamaya göre Bakanlık bünyesinde Bakan onayı ile oluşturulan Stratejik Hamle Programı Değerlendirme Komitesince yapılır ve desteklenmesine karar verilen yatırım projeleri için Genel Müdürlükçe teşvik belgesi düzenlenir.
  • Kullanılmış komple tesislerin (karayolu nakil vasıtaları hariç) ithaline yönelik talepler Genel Müdürlükçe proje bazında değerlendirilir. Bunun için çin yatırımcıların, tesise ait makine ve teçhizatın model ve imal yıllarını da gösterir dökümlü fatura veya proforma fatura asılları ile birlikte Bakanlığa müracaat etmeleri gerekir.
  • Faiz veya kâr payı desteğinden yararlanabilmek için Genel Müdürlük ile protokol imzalayan aracı kurumlardan birine başvurur. Bu destekten faydalanılabilmesi için Vadesi geçmiş SGK prim ve idari para cezası ve amme alacağı bulunmamalıdır.
  • Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi kapsamında yapılacak Faiz ve Kâr Payı Desteği veya Makine Desteği ödemeleri, yatırım harcamasının yapıldığı yılı takip eden yıl Bakanlığa ibraz edilecek verilme süresi ve yöntemi belirlenmiş Yatırım İlerleme Raporunda belirtilen yatırım tutarı esas alınarak hesaplanan destek hak ediş tutarı kadar yapılır.
  • Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği ve Sigorta Primi Desteği komple yeni yatırımlarda teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilen yatırımla sağlanan istihdam, diğer yatırım cinslerinde ise mevcuda ilave edilen istihdam için uygulanır. Genel Müdürlükçe, tamamlama vizesi yapılan ve sigorta primi işveren hissesi desteğinden yararlanabilecek teşvik belgesi sahibi yatırımcılara ilişkin olarak firma ünvanı, teşvik belgesi tarih ve sayısı, yatırım yeri, Sosyal Güvenlik Kurumu işyeri sicil numarası, yatırımın cinsi, mevcut istihdam, ilave istihdam, vergi dairesi, vergi numarası, destekten yararlanma oranı ve destekten yararlanma süresi Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına bildirilir. Bu destekten faydalanılabilmesi için Vadesi geçmiş SGK prim ve idari para cezası ve amme alacağı bulunmamalıdır.
  • Teşvik belgesi kapsamı ithal ve yerli makine ve teçhizat listelerine ilişkin değişiklik talepleri için Bakanlığa müracaat edilir. Ancak, ithal ve yerli makine ve teçhizat listelerinde her bir makine ve teçhizat için belirtilen miktarın aşılmaması kaydıyla, listede belirtilen tutarın üzerinde veya altında kalan alımlarda liste değişikliği yapılmaksızın doğrudan işlem yapılabilir.
  • Yatırım yeri tahsisinde gerekli bilgi belge ve şartların sağlanmas halinde tahsis yapılabileceğine yönelik ön değerlendirme görüşü Genel Müdürlük tarafından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü veya Bakanlık Sanayi Bölgeleri Genel Müdürlüğüne iletilir.
  • Teşvik belgesi kapsamında yer alan makine ve teçhizatın tamamı veya bir kısmı finansal kiralama yolu ile temin edilebilir. Yatırımcının teşvik belgesi dikkate alınarak finansal kiralama şirketi adına yerli temin ve/veya ithalat işlemleri yapılır. Bu işlemlerde yatırımcı, finansal kiralama şirketleri ile müteselsilen sorumludur.
  • Sadece modernizasyon cinsinde teşvik belgesi düzenlenebilen konularda düzenlenecek teşvik belgelerinde modernizasyona yönelik olarak aktiflerden düşülecek makine ve teçhizatın asgari üç yıl firmanın aktifinde bulunmuş olması ve aktiflerden düşmeye yönelik satışlarda satışı yapan firmanın ortakları ve birinci derece yakınlarının satın alan firma ortaklık yapısında yüzde ellinin üzerinde pay sahibi olmamaları şartı aranır.